Terug naar Overzicht

gepubliceerd: 18-10-2006

Rijnvestingen

Oostelijke verdedigingslinie, langs de Rijn, na de 80-jarige oorlog

Een aantal voorouders verplaatst zich tussen o.a. Dordrecht en de (voormalige) Rijnvestingen, waaronder Putters en op de Camp.

De Rijnvestingen waren plaatsen langs de Benedenrijn, de linker Rijnoever, waar in de 16e en 17e eeuw de Republiek invloed had, en het Staatse Leger vaak ook garnizoenen in plaatsen o.a. veroverd in de 80-jarige oorlog.

In 1672 verklaarden Frankrijk, Engeland, Münster en Keulen de Republiek de oorlog. De overmacht was minsten viervoudig, meer dan 100.000 soldaten, en veroverde vrij snel de IJsselsteden en Gelderse steden, waaronder Elburg en Harderwijk. Zie als voorbeeld de studie van Griet Vermeesch over de belegering van Gorinchem en Doesburg. De Rijnplaatsen vielen allemaal in korte tijd in dit "rampjaar", en kwamen bij Brandenburg, later Pruissen.

Rijnvestingen, en overige "Nederlandse" plaatsen langs de Zuid-Oostelijke grens:

  • Aken
  • Berg
  • Burick (Büderich). Valt in 1672
  • Emmerik (Emmerich), in 1598 veroverd door Mendoça, in 1613? heroverd door Prins Maurits. Valt in 1672
  • Goch, in 1613? heroverd door Prins Maurits, in 1621 (einde 12-jarig Bestand) heroverd vanuit Wezel door Spinoza, in 1635 door Spaanse troepen
  • Grol (is Groenlo). In 1627 veroverd door de Staatse troepen, en groots bezongen als eindelijk weer eens een verovering, o.a. door Vondel. Valt in 1672. Pas in 1823 aan Münsterland onttrokken.
  • Gulik (Jülich), in 1610 heroverd door Prins Maurits tijdens lokale opvolgingstwisten, in 1621 (einde 12-jarig Bestand) heroverd vanuit Wezel door Spinoza
  • Kalkar, in 1613? heroverd door Prins Maurits, in 1621 (einde 12-jarig Bestand) heroverd vanuit Wezel door Spinoza
  • Kleef, in 1621 (einde 12-jarig Bestand) heroverd vanuit Wezel door Spinoza, in 1635 door Spaanse troepen.
  • Meurs (Moers), onderdeel van de Kleefse barrière, in 1612? door Prins Maurits heroverd, nadat deze in 1600 de stad geërfd had van de graaf van Nieuwenaar
  • Neuss, in 1580 door Parma veroverd
  • Orsoy, onderdeel van de Kleefse barrière, 1632 door Prins Frederik Hendrik op de terugtocht ingenomen, na herovering van o.a. Maastricht, Venlo en Roermond. Bezongen door Jacob Revius in "Over-Ysselsche sangen en dichten". Schotse compagnieën die hier lagen waren die van kapitein Thomas Caddell (1657-1658), kolonel James Erskine (1652, 1654-56) en kapitein Maurits Halkett (1658-59, 1661, 1663). In 1672 lag hier een deel van het Friese regiment Amama. Valt in 1672
  • Rees, onderdeel van de Kleefse barrière, in 1598 veroverd door Mendoça, in 1613? heroverd door Prins Maurits. Valt in 1672
  • Rijnberk (Rheinberg), onderdeel van de Kleefse barrière, in 1580 door Parma veroverd, en in 1598 door Mendoça, in 1606 door Spinoza, in 1672 naar Keulen. In 1672 lag hier een deel van het Friese regiment Amama. Valt in 1672
  • Wezel (Wesel), onderdeel van de Kleefse barrière, in 1598 veroverd door Mendoça, in 1629 heroverd vanuit Emmerik. In 1672 lag hier een deel van het Friese regiment Amama. Valt in 1672
  • Xanten, in 1598 veroverd door Mendoça

Bronnen o.a.